Bệnh Đậu mùa khỉ

CNTY Bình Định - 20/10/2022 450 lượt xem

Bệnh đậu mùa khỉ là một bệnh truyền nhiễm từ động vật do vi rút đậu mùa khỉ gây ra, chủ yếu xảy ra ở các khu vực rừng nhiệt đới ở Trung và Tây Phi và đôi khi lây truyền sang các khu vực khác. Virus đậu mùa khỉ thuộc giống Orthopoxvirus trong họ Poxviridae.

*Virus đậu mùa khỉ là một loại virus DNA, tiến hóa chậm hơn các mầm bệnh khác*

Bệnh đậu mùa khỉ là gì?

Chi Orthopoxvirus cũng bao gồm vi rút variola (gây ra bệnh đậu mùa, một bệnh đã được loại trừ), vi rút vắc xin (được sử dụng trong vắc xin đậu mùa) và vi rút đậu mùa bò.

Ở những khu vực lưu hành bệnh đậu mùa ở động vật, vi rút được cho là duy trì trong tự nhiên thông qua sự lưu thông của một số loài động vật có vú mẫn cảm, cụ thể là các loài gặm nhấm hoang dã (bao gồm cả sóc và chuột), thỉnh thoảng lây lan sang các loài linh trưởng và con người.

Bệnh đậu mùa khỉ đã được báo cáo ở động vật bên ngoài các khu vực lưu hành, ở động vật linh trưởng du nhập và ở chó cưng thả đồng (động vật gặm nhấm thuộc chi Cynomys), nơi sự lây nhiễm ban đầu được du nhập vào Bắc Mỹ thông qua các loài gặm nhấm nhập khẩu.

Nhiễm bệnh đậu mùa ở khỉ thời gian gần đây đã được báo cáo ở một con chó nuôi trong nhà (giống Canis) rất có thể do lây truyền từ người sang động vật sau khi tiếp xúc trực tiếp với chủ của nó, người có triệu chứng mắc bệnh đậu mùa khỉ. Đây là trường hợp đầu tiên được ghi nhận về sự lây truyền vi rút đậu mùa khỉ từ người sang động vật.

Bệnh đậu mùa ở khỉ lây truyền như thế nào?

Sự lây truyền vi rút đậu mùa ở khỉ có thể xảy ra khi một người hay động vật mẫn cảm tiếp xúc với vi rút từ động vật, người hoặc các vật liệu bị nhiễm vi rút. Virus xâm nhập vào cơ thể thông qua các tổn thương trên da (dù không nhìn thấy bằng mắt thường), đường hô hấp, niêm mạc.

Virus đậu mùa khỉ lây truyền từ động vật bị nhiễm bệnh sang người hoặc động vật mẫn cảm khác thông qua vết cắn, vết xước hoặc tiếp xúc trực tiếp với dịch cơ thể và / hoặc thịt của động vật bị nhiễm bệnh trong quá trình săn bắn và các hoạt động khác liên quan đến các loài động vật mẫn cảm.

Lây truyền từ người sang người chủ yếu xảy ra khi tiếp xúc gần (ví dụ: tiếp xúc trực diện, da kề da, miệng-miệng, miệng-da kể cả khi quan hệ tình dục). Trong một số trường hợp, các vết loét, tổn thương hoặc vết loét ở miệng hoặc cổ họng có thể lây nhiễm, nghĩa là vi rút có thể lây lan qua nước bọt và các giọt đường hô hấp (và có thể cả bình xịt tầm ngắn). Cần có thêm nhiều nghiên cứu về việc liệu vi rút có thể lây lan từ việc thở và nói chuyện hay không.

Sự lây truyền từ người sang động vật đã được báo cáo trong các trường hợp chó cưng tiếp xúc gần với chủ của nó, người có triệu chứng của bệnh đậu mùa khỉ. Những con chó có biểu hiện tổn thương niêm mạc và xét nghiệm PCR dương tính.

Động vật có bị ảnh hưởng không?

Nhiều loài động vật có vú hoang dã khác đã được xác định là mẫn cảm với virus đậu mùa khỉ. Chúng bao gồm sóc dây, sóc cây, chuột túi Gambian, ký sinh, động vật linh trưởng,…. Mặc dù có thể phụ thuộc vào đường lây truyền và liều lượng lây nhiễm, một số loài không có triệu chứng, đặc biệt là các loài bị nghi ngờ là ổ chứa (động vật gặm nhấm). Các loài động vật có vú khác, chẳng hạn như khỉ và vượn lớn, có biểu hiện phát ban trên da tương tự như những biểu hiện của con người.

Sự lây nhiễm bệnh đậu mùa khỉ cũng đã được báo cáo ở chó cưng thả đồi (loài gặm nhấm thuộc chi Cynomys), ban đầu bị nhiễm bởi loài gặm nhấm du nhập và gần đây nhất là ở chó nuôi trong nhà (chi Canis) do lây truyền từ người sang động vật.